ایجاد مقاومت به بیماری در حیوانات، یکی از راههای نوین برای ریشهکنی بیماریهای خطرناک و اقتصادی است که گرچه در گام تحقیق و توسعه ممکن است با مخاطرات زیاد و هزینهی کلان همراه باشد، ولی پس از تکمیل یافتهها و در مرور زمان، اثرات بهسزایی را در اکوسیستم باقی خواهد گذاشت و از فشار اقتصادی و بعضاً روانی در صنعت پرورش خواهد کاست. در این مقالهی کوتاه به بیماریهای مربوط به گاو پرداخته میشود؛ ولی روشهای معرفیشده در این نوشتار میتوانند در مورد همهی جانداران، از جمله حیوانات حیات وحش، حیوانات خانگی و حتی انسان نیز مورد استفاده قرار بگیرند.
ورم پستان: این بیماری باکتریایی از جمله بیماریهای پرهزینه در صنعت پرورش به شمار میرود. استراتژیهای اصلاح نژادی متعددی به همراه روش های ملکولی به کار گرفته شدهاست ولی هیچ کدام 100 درصد مؤثر نبودهاند. ژنهای اصلی دخیل در مقاومت علیه این بیماری، به شرح زیر است:
- Beta-defensin
- Lactoferrin
- CD14
- Interleukin-8 receptor
- Toll-like receptors (TLRs) TLR2 and TLR4
- Lysozyme
- MHC
- Cathelicidin
- Butyrophilin
- Interferon
- Lysostaphin
- Molecule possessing ankyrin repeats induced by lipopolysaccharides
- Lanthionine–containing antimicrobial peptide
- Signal transducer and activator of transcription 3
- Nuclear factor-κβ (NF-κβ)
- Polymeric immunoglobulin gene (pIgR)
- Tumor necrosis factor (TNF), or cachectin
تحقیقات نشان دادهاست که سطح بیان ژن IL10 در گاوهای Holstein و Gyr مبتلا نسبت به سالم، به میزان قابل توجهی بالاتر بودهاست.
سل گاوی: گاوهای مقاوم به سل برای اولین بار به کمک روش ویرایش ژن CRISPR تولید شدند. محققین بهوسیلهی این روش (CRISPR/Cas9n)، ژن مقاومت به سل به نام NRAMP1 را در درون ژنوم گاو قرار دادند. در این تحقیق هیچگونه اثرات جانبی نامطلوب در ژنوم حیوانات ایجاد نشد که نشاندهندهی میزان بالای ایمنی و دقت تکنیک CRISPR/Cas9n میباشد. نتایج تحقیقات نشان دادهاست که حیوانات ترانسژنیک (که ژن NRAMP1 را دریافت کردند) دارای مقاومت بالاتری به باکتری Mycobacterium bovis هستند؛ به طوری که حتی سلولهای ایمنی آنها هم مقاومت بیشتری علیه باکتری از خود نشان دادهاند.
تریپانوزومیاسیس: این بیماری انگلی که توسط مگس تسهتسه منتقل میشود شیوع بالایی در کشورهای آفریقایی دارد که در انسان نیز باعث بیماری خواب (Sleeping Sickness) میشود. به همین دلیل، لزوم ایجاد گاوهای مقاوم به تریپانوزوما احساس میشود. بر طبق بررسیهای انجامشده نژاد N’Dama گاو آفریقایی به طور ذاتی به این بیماری مقاوم است. برای ایجاد گاو مقاوم به تریپانوزوما، از ژنهای مقاوم به این بیماری که از بابونها گرفتهاند استفاده میکنند و آنرا وارد ژنوم گاو کرده و کلون میگیرند.
Bovine Respiratory Disease (BRD): این بیماری ویروسی از مهمترین علتهای مرگومیر بالا در گاو به شمار میرود که ایجاد مقاومت در آن، از اهمیت بالایی برخوردار است.